23 januari 2011, Van Beresteyn, Veendam

Een matinee in het noorden van het land. Al vroeg in de auto richting Veendam om de mensen aldaar het Canto te laten horen. Bij aankomst bleek dat er iets fout was gegaan met de PR, waardoor er niet zoveel kaarten waren verkocht. Jammer maar helaas. De twee vleugels stonden al op ons te wachten toen we aankwamen. Wel een flinke reis, 2 uur en 15 minuten. Vandaag hadden we Toon onze geluidstechnicus niet nodig, omdat we toneel op toneel speelde (alleen publiek op het podium dicht bij de artiesten, geen publiek verder weg in de zaal). Ook hier ligmatjes van de plaatselijke yogavereniging die op het podium werden neergelegd. Een korte uitleg over de compositie gegeven en wederom ruim 90 minuten gespeeld. het lijkt wel of we steeds meer tijd nodig hebben. Gek, want we nemen ons soms voor om maar wat sneller door te gaan naar de volgende sectie (weet dat Simeon dat ook graag wil) maar er gebeuren toch altijd weer bijzondere dingen. En met dankbaar applaus en twee flessen wijn als bedankje konden we tevreden terugkijken op het Canto in Veendam. Na afloop nog wat cd's verkocht en met mensen gepraat, dan blijkt ook dat elk concert weer zijn verhaal heeft. Het Canto doet zoveel met mensen.
Van de week had ik het er nog met Simeon over, waar nu het succes van Canto ligt. Het blijft onverklaarbaar; je kan het proberen; ik heb het wel eens aan de piano uitgelegd aan het publiek, maar toch is en blijft het fascinerend. Een deel ligt volgens mij in het feit dat het Canto in hetzelfde register speelt en dezelfde speeltechnieken gebruikt als in Chopin. De linkerhand bijvoorbeeld komt rechtstreeks uit de regendruppelprelude (opus 28 nr 15) , nocturne op. 9 no 1, die weer hetzelfde is als het middendeel van de fantaisie impromptu opus 66. De transparantie is uniek in Canto, al zijn andere werken zijn verdicht, op een meer Beethoviaanse stijl. Maar de combinatie van de klank met de multi-interpretabele benadering is uniek. Ik zeg altijd dat Ten Holt de uitvoeringspraktijk weer heeft teruggebracht; met de komst van het modernisme is muziek meer een technische bezigheid geworden dan een fysieke betrokkenheid. Kijk maar eens terug in de tijd; partituren van Bach hebben ook geen enkele articulatie en dynamiek, ook op welk instrument je het speelt is niet  vastgelegd door de componist. Bij het Canto heeft de musicus weer zeggenschap over het resultaat, de vrijheid van invulling van het materiaal gecombineerd met de klank van Chopin, de phasingtechnieken van Steve Reich en het uithoudingsvermogen van Terry Riley maakt het Canto tot een meesterlijke onovertroffen compositie, waar je het ook speelt, het blijft een betoverende werking hebben!

Tags: canto ostinato, sandra jeroen van veen